Vào lúc 08 giờ sáng ngày 30/12/2025, tại Hội trường A.1002 – Cơ sở Nguyễn Tất Thành, Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội thảo khoa học “Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính ở Việt Nam hiện nay”. Hội thảo do Khoa Luật Hành chính – Nhà nước chủ trì, nhằm trao đổi, phân tích những vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra đối với thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong bối cảnh cải cách tổ chức bộ máy nhà nước và hoàn thiện pháp luật xử lý vi phạm hành chính hiện nay.
Về phía khách mời ngoài trường, Hội thảo vinh dự đón tiếp sự tham dự của các chuyên gia, cán bộ thực tiễn đến từ nhiều cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hành nghề pháp luật, tiêu biểu như: TS. LS. Nguyễn Sơn Lâm – Giám đốc Công ty Luật hợp danh Nam Trí Việt; bà Nguyễn Thị Thuý Hằng – Thuế Cơ sở 10, TP. Hồ Chí Minh; ông Võ Hoàng Phúc, bà Huỳnh Thị Thanh Thuỳ, ông Nguyễn Cường Phú – Phòng Nghiệp vụ Hải quan, Chi cục Hải quan Khu vực 2; Đại uý Đinh Văn Nhân, Thượng uý Nguyễn Thanh Biển – Phòng Tham mưu, Công an tỉnh Đồng Tháp; ThS. Dư Phước Thoại – Giảng viên Khoa Luật, Trường Đại học Cần Thơ; bà Nguyễn Thị Đào – Thanh tra TP. Hồ Chí Minh, ThS. NCS. Võ Vinh Hiền - Cục Quản lý thị trường TP. HCM….cùng nhiều khách mời khác.
Về phía Nhà trường, Hội thảo có sự hiện diện của PGS.TS. Nguyễn Cảnh Hợp – Nguyên Trưởng Khoa Luật Hành chính – Nhà nước; ThS.NCS. Nguyễn Tú Anh – Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Thanh tra; ThS.NCS. Trần Thị Ánh Minh – Phó Chủ tịch Công đoàn Trường; ThS.NCS. Võ Tấn Đào – Phụ trách Văn phòng Đảng uỷ – Hội đồng – Công đoàn Trường.
Về phía Khoa Luật Hành chính – Nhà nước, Hội thảo có sự tham dự của TS. Nguyễn Mạnh Hùng – Trưởng Khoa; TS. Đặng Tất Dũng – Phó Trưởng Khoa; ThS.NCS. Nguyễn Văn Trí – Phó Trưởng Khoa; TS. Trần Thị Thu Hà – Trưởng Bộ môn Luật Hành chính; TS. Lê Việt Sơn – Phó Trưởng Bộ môn Luật Tố tụng hành chính; TS. Nguyễn Thị Ngọc Mai – Trưởng Bộ môn Lý luận Nhà nước và pháp luật; TS. Dương Hồng Thị Phi Phi – Trưởng Bộ môn Lịch sử Nhà nước và pháp luật; ThS.NCS. Trần Thị Thu Hà – Phó Trưởng Bộ môn Luật Hiến pháp; TS. Nguyễn Thị Thiện Trí, TS. Đỗ Thanh Trung cùng các giảng viên trong Khoa.
Ngoài ra, Hội thảo còn thu hút sự tham dự đông đảo của các nghiên cứu sinh, học viên cao học chuyên ngành Luật Hành chính – Hiến pháp, sinh viên chương trình Chất lượng cao Hành chính – Tư pháp và sinh viên các khoa có quan tâm.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Đặng Tất Dũng – Phó Trưởng Khoa Luật Hành chính – Nhà nước nhấn mạnh: Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính là một trong những vấn đề cốt lõi của pháp luật xử lý vi phạm hành chính, có ý nghĩa trực tiếp trong việc bảo đảm pháp chế, kiểm soát quyền lực nhà nước và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Việc xác định đúng và phân định rõ thẩm quyền xử phạt không chỉ góp phần hạn chế tình trạng tuỳ tiện, lạm quyền, chồng chéo thẩm quyền mà còn giúp người dân nhận diện rõ chủ thể có quyền xử lý và con đường pháp lý để khiếu nại, khởi kiện khi cần thiết.
TS. Đặng Tất Dũng cũng chỉ ra rằng, quá trình tinh gọn, tái cấu trúc bộ máy nhà nước, như việc bãi bỏ mô hình Tổng cục thuộc bộ, giải thể Công an cấp huyện, sáp nhập lực lượng thanh tra chuyên ngành, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đã và đang tạo ra những thay đổi sâu sắc đối với hệ thống các chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Trong bối cảnh đó, Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020 và 2025) cùng với Nghị định số 189/2025/NĐ-CP đã có nhiều điều chỉnh quan trọng, đặc biệt là việc áp dụng thống nhất phương thức xác định thẩm quyền phạt tiền theo tỷ lệ phần trăm của mức phạt tiền tối đa trong từng lĩnh vực. Những thay đổi này đòi hỏi phải được phân tích, đánh giá một cách toàn diện cả về lý luận lẫn thực tiễn.
Hội thảo diễn ra 1 phiên với thành phần chủ tọa bao gồm:
- TS. Nguyễn Mạnh Hùng - Trưởng Khoa Luật Hành chính - Nhà nước.
- TS. Đặng Tất Dũng - Phó trưởng Khoa Luật Hành chính - Nhà nước.
- TS. Trần Thị Thu Hà - Trưởng Bộ môn Luật Hành chính, Khoa Luật Hành chính - Nhà nước.
Hội thảo đã nhận được 18 bài tham luận của các giảng viên, chuyên gia và nhà khoa học trong và ngoài Trường. Trên cơ sở đó, Ban Tổ chức đã lựa chọn 03 tham luận tiêu biểu để trình bày và thảo luận trực tiếp tại Hội thảo.
Tham luận thứ nhất, với tiêu đề “Bất cập của nguyên tắc phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính”, do TS. Nguyễn Thị Thiện Trí trình bày, đã phân tích sâu sắc những hạn chế trong việc áp dụng các nguyên tắc phân định thẩm quyền xử phạt hiện hành. Theo tác giả, việc xác định chủ thể có thẩm quyền xử phạt không nên chỉ dừng lại ở câu hỏi “vụ việc thuộc về ai” mà cần đặt trong mối quan hệ với hiệu quả quản lý, chức năng – nhiệm vụ của cơ quan nhà nước và yêu cầu bảo đảm tính hợp pháp, hợp lý trong từng trường hợp cụ thể. Các nguyên tắc phân định thẩm quyền cần được hoàn thiện theo hướng thống nhất, không mâu thuẫn, không chồng lấn và mang tính định hướng, dẫn đường cho hoạt động áp dụng pháp luật.
Tham luận thứ hai, “Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Trưởng Công an cấp xã” do Đại uý Đinh Văn Nhân trình bày, đã làm rõ vai trò đặc biệt quan trọng của Trưởng Công an cấp xã trong hệ thống các chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Trong bối cảnh giải thể Công an cấp huyện và tăng cường phân cấp cho chính quyền cơ sở, việc mở rộng và điều chỉnh thẩm quyền xử phạt của Trưởng Công an cấp xã là yêu cầu tất yếu nhằm bảo đảm tính kịp thời, hiệu quả của quản lý nhà nước về an ninh, trật tự. Tuy nhiên, tác giả cũng chỉ ra những thách thức về năng lực thực thi, điều kiện bảo đảm và sự thống nhất của hệ thống pháp luật cần tiếp tục được nghiên cứu, hoàn thiện.
Tham luận thứ ba, “Tổ chức và hoạt động của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân trong chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh” của ThS.NCS. Nguyễn Văn Trí và ThS.NCS. Phạm Thị Phương Thảo, đã phân tích mối quan hệ giữa pháp luật thanh tra và pháp luật xử lý vi phạm hành chính, qua đó chỉ ra những bất cập trong việc xác định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thanh tra. Nhóm tác giả nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các đạo luật nhằm nâng cao hiệu quả thực thi thẩm quyền xử phạt trong thực tiễn.
Phần thảo luận diễn ra sôi nổi với nhiều ý kiến thực tiễn sâu sắc đến từ đại diện các cơ quan thuế, hải quan, quản lý thị trường, văn hoá – thể thao và các luật sư, nhà khoa học. Các đại biểu đã tập trung phân tích những khó khăn trong việc xác định thẩm quyền xử phạt, sự chồng chéo giữa các văn bản pháp luật, những vướng mắc trong xử lý vi phạm trên không gian mạng, cũng như ranh giới giữa xử phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự trong một số lĩnh vực chuyên ngành.
Phát biểu tổng kết Hội thảo, TS. Trần Thị Thu Hà – Trưởng Bộ môn Luật Hành chính khẳng định: Hội thảo đã làm rõ nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn quan trọng liên quan đến thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời mở ra những hướng nghiên cứu mới trong bối cảnh hoàn thiện pháp luật và cải cách bộ máy nhà nước hiện nay. Thay mặt Ban Tổ chức, TS. Trần Thị Thu Hà gửi lời cảm ơn chân thành đến các chuyên gia, nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh và sinh viên đã tham dự và đóng góp nhiều ý kiến quý báu cho thành công của Hội thảo.
Hội thảo kết thúc lúc 11 giờ 30 phút cùng ngày, để lại nhiều giá trị khoa học và gợi mở quan trọng đối với việc tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện pháp luật về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính ở Việt Nam hiện nay./.
---------------
Nguồn: Khoa Luật Hành chính - Nhà nước